Zgłaszanie nadużyć w przedsiębiorstwach (whistleblowing) – aspekty etyczny, prawny i zarządczy
DOI:
https://doi.org/10.14394/etyka.947Słowa kluczowe:
whistleblowing, sygnalista, etyka biznesu, zgłaszanie naruszeń, zarządzanie ryzykiem nadużyć, complianceAbstrakt
Systemy zgłaszania naruszeń są wdrażane przez organizacje jako integralny element programu zarządzania ryzykiem nadużyć. Nie tylko w Polsce zachęcanie pracowników do zgłaszania nieprawidłowości powoduje dylematy etyczne, prawne i zarządcze. Celem tekstu jest zaprezentowanie kluczowych wyzwań w tych trzech obszarach, z jakimi spotykają się zarówno organizacje jak i zgłaszający nadużycia. W szczególności zastaną przedstawione aspekty prawne ochrony sygnalistów w Polsce oraz związane z tym dylematy etyczne.
Downloads
Bibliografia
EMEA & APAC Ethics&Compliance Whistleblowing Hotline Benchmark Report, NAVEX Global 2016.
Report to the Nations on Occupational Fraud and Abuse, Association of Certified Fraud Examiners, New York 2006.
Arszułowicz M. (2007), Whistleblowing, czyli ujawnianie w dobrej wierze, „Prakseologia”, nr 147/2007, PAN, Warszawa.
ISO 19600:2014 Compliance Management Systems - Guidelines, International Organization for Standardization, Geneva 2014.
ISO 37001:2016 Anti-bribery management systems — Requirements with guidance for use, International Organization for Standardization, Geneva 2016.
Kobylińska A., Flota M., (2015) Sygnaliści – ludzie, którzy nie potrafią milczeć. Doświadczenia osób ujawniających nieprawidłowości w instytucjach i firmach w Polsce, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Kołdys M., (2016), Whistleblower. Sygnalista w Polsce, „Przegląd Antykorupcyjny” nr 7/2016, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Warszawa.
Lewicka-Strzałecka A., (2014), Instytucjonalizacja whistleblowingu w firmie jako wyzwanie etyczne, „Diametros”, 41 (2014).
Markowski G., Waszak M. (red.), (2016), Sygnaliści w Polsce okiem pracodawców i związków zawodowych, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa.
Partyka-Opiela A., Hlebicka-Józefowicz A., (2017), Regulacja statusu prawnego i ochrony sygnalistów w Polsce – stan obecny i pożądane kierunki zmian, w: Przeciwdziałanie korupcji i nadużyciom. Systemowa ochrona sygnalistów, Global Compact Network Poland, Warszawa.
Rotengruber P., (2016), Interesariusz, demaskator… i ten trzeci. O zamieszaniu wokół kluczowych pojęć etyki gospodarczej, „Prakseologia” nr 158, t. 1/2016, Polska Akademia Nauk, Warszawa.
Rotengruber P., (2014), O stosowalności wiedzy o tym, jak być powinno. W stronę nauk o kulturze,
w: Kulturowe, społeczne i etyczne uwarunkowania biznesu, gospodarki i zarządzania, Wydział Ekonomii i Zarządzania Politechniki Opolskiej, Opole 2014.
Sójka J., (2017), Etyka i ekonomia. Rozważania o instytucjonalnym modelu etyki gospodarczej, w: Etyka i ekonomia. W stronę nowego paradygmatu, red. E. Mączyńska, J. Sójka, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa.
Sygnaliści. Stan prawny, „Przegląd Antykorupcyjny” nr 7/2016, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Warszawa 2016, s. 7 – 9. Tekst opracowany przez redakcję Przeglądu Antykorupcyjnego na podstawie informacji przekazanej przez ówczesne Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
Waszak M., (2016), Związki zawodowe i organizacje pracodawców a ustawy o ochronie sygnalistów. Przykłady europejskie, w: G. Markowski, M. Waszak (red.), Sygnaliści w Polsce okiem pracodawców i związków zawodowych, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa.
Wojciechowska-Nowak A., (2012), Ochrona sygnalistów w Polsce. Stan obecny i rekomendacje zmian, w: W. Rogowski, Prawo pomaga przerwać milczenie. Prawne uwarunkowania, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Worth M., (2013) Whistleblowing in Europe. Legal Protections for Whistlelbowers in the EU, Transparency International, 2013 [dostęp: 2. 01. 2019 roku].
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prace publikowane w czasopiśmie ETYKA udostępniane są na podstawie licencji Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0). Oznacza to, że Autorki i Autorzy zachowują autorskie prawa majątkowe do utworów i wyrażają zgodę, aby ich prace były zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do dowolnych celów, także komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze Autora lub wydawcy. Artykuły mogą być pobierane, drukowane, powielane i rozpowszechniane z zastrzeżeniem konieczności poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Autorzy zachowują prawa autorskie do wspomnianych utworów bez innych ograniczeń.
