Hermeneutyczne granice etyki i etyczne granice hermeneutyki
DOI:
https://doi.org/10.14394/etyka.951Słowa kluczowe:
hermeneutyka, etyka, otwartość, fenomen etyczny, rozumienieAbstrakt
Artykuł wskazuje pięć głównych punktów, w ramach których zachodzą związki między problematyką hermeneutyczną i etyczną. Można je wyrazić w pięciu tezach: 1) W działaniu moralnym zawarta jest praktyka hermeneutyczna. 2) Hermeneutyczna wykładnia rozumu praktycznego określa granice etyki. 3) Rozumienie samo jest fenomenem etycznym. 4) Z hermeneutyki daje się wyprowadzić etykę hermeneutyczną. 5) Hermeneutyka jest uzasadniona etycznie. Treść artykułu ogranicza się do analizy przede wszystkim tezy trzeciej – jak się wydaje, dotyczy ona kwestii zasadniczych tj. różnicy przedmiotu hermeneutyki i etyki oraz rozumienia tego, co praktyczne i teoretyczne. Poruszone również zostają zagadnienia związane z tezami pierwszą i drugą, co stanowi wstęp do głównych rozważań, w których ma miejsce odwołanie się do różnicy, jaka występuje między Hansem-Martinem Schönherr-Mannem i Pawłem Dyblem, w poglądach na temat etycznego znaczenia hermeneutyki.
Downloads
Bibliografia
Adorno T. W., Dialektyka negatywna, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa 1986.
Bollnow O. F., Wilhelm Dilthey jako twórca filozofii hermeneutycznej, tłum. E. Paczkowska-Łagowska, [w:] S. Czerniak, J. Rolewski [red.], Hermeneutyczna tożsamość filozofii, Toruń 1994.
Dybel P., Oblicza hermeneutyki, Kraków 2012.
Gadamer H.-G., Prawda i metoda, tłum. B. Baran, Kraków 1993.
Gadamer H.-G., Pochwała teorii, tłum. A. Mergler, [in:] H.-G. Gadamer, Teoria, etyka, edukacja, Warszawa 2008.
Heidegger M., Podstawowe problemy fenomenologii, przeł. B. Baran, Warszawa 2009.
Hösle V., Die Krise der Gegenwwart und die Verantwortung der Philosophie, München 1990.
Hösle V., Praktische Philosophie in der modernen Welt, München 1995.
Irrgang B., Hermeneutische Ethik. Pragmatisch-ethische Orientierung in technologischen Gesellschaften, Darmstadt 2007.
Januszkiewicz M., Etyczny wymiar hermeneutyki (wokół Ganni Vattimo), w: Filozofia i etyka interpretacji, A. F. Kola, A. Szahaj [red.], Kraków 2007.
Kögler H.-H., Ethics and Community, w: The Routledge Companion to Hermeneutics, J. Malpas, H.H. Gander [ed.], London end New York, 2015.
Levinas E., Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności, tłum. M. Kowalska, Warszawa 2012.
Marquard O., Rozstanie z filozofią pierwszych zasad, tłum. K. Krzemieniowa, Warszawa 1994.
Michalski K., Heidegger i filozofia współczesna, Warszawa 1978.
Pfafferott G., Ethik und Hermeneutik. Mensch und Moral im Gefüge der Lebensform, Bonn 1981.
Przyłębski P., Etyka w świetle hermeneutyki, Warszawa 2010.
Schönherr-Mann H.-M., Ethik des Verstehens. Perspektiven der Interpretation. Ein Überblick, w: H-M. Schönherr-Mann (red.), Hermeneutik als Ethik, München 2004.
Schönherr-Mann H.-M. (red.), Hermeneutik als Ethik, München 2004.
Torzewski W., Hermeneutyka jako filozofia dziejowości. Studium myśli Diltheya, Yorcka, Heideggera, Gadamera i Vattima, Bydgoszcz 2012.
Vattimo G., Gedanken zur Ethik, w: H-M. Schönherr-Mann (red.), Hermeneutik als Ethik, München 2004.
Vattimo G., Społeczeństwo przejrzyste, tłum. Magdalena Kamińska, Wrocław 2006.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prace publikowane w czasopiśmie ETYKA udostępniane są na podstawie licencji Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0). Oznacza to, że Autorki i Autorzy zachowują autorskie prawa majątkowe do utworów i wyrażają zgodę, aby ich prace były zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do dowolnych celów, także komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze Autora lub wydawcy. Artykuły mogą być pobierane, drukowane, powielane i rozpowszechniane z zastrzeżeniem konieczności poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Autorzy zachowują prawa autorskie do wspomnianych utworów bez innych ograniczeń.
