J.M. Bocheńskiego zabobon filozoficzny a myślenie etyczne
DOI:
https://doi.org/10.14394/etyka.955Keywords:
philosophical superstition, ethical thinking, ethical judgements, values, justification in ethics, Józef Maria Bocheński, Chaim PerelmanAbstract
The purpose of the article is to show the applicability of J.M. Bocheński's concept of philosophical superstition (a false opinion that creates the appearance of truth) in the analysis of ethical assessments and arguments. To achieve this goal Bocheński's concept is first discussed, then the features of ethical thinking favoring its vunerability to philosophical superstitions are pointed out and finally the problem of the possibility of recognizing and limiting superstitions in reflection on morality is raised.
Downloads
References
Blackburn S., Oksfordzki słownik filozoficzny, trans. C. Cieśliński, P. Dziliński, M. Szczubiałka i J. Woleński, Warszawa, Książka i Wiedza 1997.
Bocheński J.M., Sto zabobonów. Krótki filozoficzny słownik zabobonów, Komorów, Wydawnictwo Antyk 2009.
Bocheński J.M., Co to jest autorytet?, [in:] idem, Logika I filozofia, opr. J. Parys, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN 1993, pp. 187–324.
Dahrendorf R., Gesellschaft und Freiheit. Zur soziologischen Analyse der Gegenwart, Műnchen, Piper 1963.
Durkheim E., Sociology and Philosophy, trans. D.F. Pocock, New York, Routledge 2010.
Feser E., The Last Superstition. A Refutation of the New Atheism, South Bend, St. Augustine’s Press 2008.
Galewicz W., W sprawie odrębności etyk zawodowych, [in:] ed. idem, Moralność i profesjonalizm. Spór o pozycję etyk zawodowych, Kraków, TAiWPN Universitas 2010, pp. 9–116.
Gert B., Morality. Its Nature and Justification, New York, Oxford University Press 2005.
Gross P.R., Levitt N., Higher Superstition: The Academic Left and Its Quarrels with Science,
Baltimore, John Hopkins University Press 1997.
Heller M., Moralność myślenia, Kraków, Copernicus Center Press 2016.
Jonkisz A., Prawdziwość i uzasadnianie sądów etycznych, [in:] W kręgu inspiracji personalizmu etycznego. Ślipko – Tischner – Styczeń, ed. P. Duchliński, Kraków, Wydawnictwo WAM 2012, pp. 179–198.
Kleszcz R., Kryteria racjonalności, Filozofia Nauki 2 (14) 1996, pp. 121–133.
Kołakowski L., O tym, co dobre i prawdziwe. [in:] idem: Mini wykłady o maxi sprawach. Trzy serie, Kraków, Wydawnictwo Znak 2009, pp. 185–190.
Kołakowski L., O zabobonach, [in:] idem, Mini wykłady o maxi sprawach. Trzy serie, Kraków, Wydawnictwo Znak 2009, pp. 128–136.
Kołakowski L., Mała etyka, [in:] idem, Czy diabeł może być zbawiony i 27 innych kazań, Kraków, Wydawnictwo Znak 2006, pp. 115–170.
Kołakowski L., Husserl i poszukiwanie pewności, trans. P. Marciszuk, Kraków, Wydawnictwo Znak 2003.
Kozielecki J., Psychologiczna teoria decyzji, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1977.
Lazari-Pawłowska I., Etyka zawodowa, Etyka 4 (1969), pp. 58–90.
Mackie, J.L., Ethics: Inventing Right and Wrong, London, Harmondsworth Press 1977.
Opie I., Tatem M., A Dictionary of Superstitons, Oxford, Oxford University Press 1996.
Perelman Ch., O sprawiedliwości, trans. W. Bieńkowska, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1959.
Perelman Ch., Imperium retoryki. Retoryka i argumentacja, trans. M. Chomicz, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN 2002.
Przełęcki M., Intuicja wartości jako rodzaj poznania, Przegląd Filozoficzny 3 (1996).
Rysiew P., Veritism, Values, Epistemic Norms, Philosphical Topics 45 (1) (2017), Epistemology and Cognition, pp. 181–203.
Schopenhauer A., Erystyka czyli sztuka prowadzenia sporów, trans. B. i Ł. Konorscy, Warszawa, Oficyna Wydawnicza Alma-Press 2005.
Stevenson Ch. L., Definicje perswazyjne, trans. M. Pietrzak, Studia z Historii Filozofii 2 (6) 2015, pp. 21–43.
Szutta A., Intuicje moralne. O poznaniu dobra i zła, Lublin, Wydawnictwo Academicon 2018.
Urmson J.O., The Emotive Theory of Ethics. London, Hutchinson 1968.
Woleński J., Naturalistyczne uzasadnienie etyki niezależnej (spolegliwego opiekuna), Etyka 39 (2006), pp. 7–14.
Woleński J., Naturalizm, antynaturalizm i metaetyka, Folia Philosophica 29 (2011), pp. 241–256.
Woleński J., Racjonalizm niejedno ma imię, Filozofuj 3(9) (2016), p. 20.
Życiński J., Teizm i filozofia analityczna, Kraków, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak 1985.
Słownik języka polskiego PWN, hasło Zabobon. http://sjp.pwn.pl/sjp/zabobon;2541762zabobon [data otwarcia strony 13.6.2019].
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Works published in ETYKA are available under the Creative Commons Attribution 4.0 International Licence (CC BY 4.0), which entails acknowledgement of authorship. Under this licence, Authors keep their copyrights and agree that their works can be used again legally for any purpose, including commercial ones, without the need to obtain previous consent of the Author or publisher. The articles can be downloaded, printed, copied and disseminated; under the condition that the authorship is indicated accordingly, together with the place of original publication. The Authors preserve their copyrights to the above-mentioned works without any limitation whatsoever.
