J.M. Bocheńskiego zabobon filozoficzny a myślenie etyczne
DOI:
https://doi.org/10.14394/etyka.955Słowa kluczowe:
zabobon filozoficzny, myślenie etyczne, sądy etyczne, wartości, uzasadnianie w etyce, Józef Maria Bocheński, Chaim PerelmanAbstrakt
Celem artykułu jest pokazanie możliwości zastosowania J.M. Bocheńskiego koncepcji zabobonu filozoficznego (pogląd fałszywy stwarzający pozory prawdziwości) w analizie etycznych ocen i argumentacji. Dla osiągnięcia tego celu koncepcja Bocheńskiego jest najpierw omówiona, następnie wskazane są cechy myślenia etycznego sprzyjające jego podatności na zabobony filozoficzne oraz podjęty jest problem możliwości rozpoznawania i ograniczania zabobonów w refleksji nad moralnością.
Downloads
Bibliografia
Blackburn S., Oksfordzki słownik filozoficzny, trans. C. Cieśliński, P. Dziliński, M. Szczubiałka i J. Woleński, Warszawa, Książka i Wiedza 1997.
Bocheński J.M., Sto zabobonów. Krótki filozoficzny słownik zabobonów, Komorów, Wydawnictwo Antyk 2009.
Bocheński J.M., Co to jest autorytet?, [in:] idem, Logika I filozofia, opr. J. Parys, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN 1993, pp. 187–324.
Dahrendorf R., Gesellschaft und Freiheit. Zur soziologischen Analyse der Gegenwart, Műnchen, Piper 1963.
Durkheim E., Sociology and Philosophy, trans. D.F. Pocock, New York, Routledge 2010.
Feser E., The Last Superstition. A Refutation of the New Atheism, South Bend, St. Augustine’s Press 2008.
Galewicz W., W sprawie odrębności etyk zawodowych, [in:] ed. idem, Moralność i profesjonalizm. Spór o pozycję etyk zawodowych, Kraków, TAiWPN Universitas 2010, pp. 9–116.
Gert B., Morality. Its Nature and Justification, New York, Oxford University Press 2005.
Gross P.R., Levitt N., Higher Superstition: The Academic Left and Its Quarrels with Science,
Baltimore, John Hopkins University Press 1997.
Heller M., Moralność myślenia, Kraków, Copernicus Center Press 2016.
Jonkisz A., Prawdziwość i uzasadnianie sądów etycznych, [in:] W kręgu inspiracji personalizmu etycznego. Ślipko – Tischner – Styczeń, ed. P. Duchliński, Kraków, Wydawnictwo WAM 2012, pp. 179–198.
Kleszcz R., Kryteria racjonalności, Filozofia Nauki 2 (14) 1996, pp. 121–133.
Kołakowski L., O tym, co dobre i prawdziwe. [in:] idem: Mini wykłady o maxi sprawach. Trzy serie, Kraków, Wydawnictwo Znak 2009, pp. 185–190.
Kołakowski L., O zabobonach, [in:] idem, Mini wykłady o maxi sprawach. Trzy serie, Kraków, Wydawnictwo Znak 2009, pp. 128–136.
Kołakowski L., Mała etyka, [in:] idem, Czy diabeł może być zbawiony i 27 innych kazań, Kraków, Wydawnictwo Znak 2006, pp. 115–170.
Kołakowski L., Husserl i poszukiwanie pewności, trans. P. Marciszuk, Kraków, Wydawnictwo Znak 2003.
Kozielecki J., Psychologiczna teoria decyzji, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1977.
Lazari-Pawłowska I., Etyka zawodowa, Etyka 4 (1969), pp. 58–90.
Mackie, J.L., Ethics: Inventing Right and Wrong, London, Harmondsworth Press 1977.
Opie I., Tatem M., A Dictionary of Superstitons, Oxford, Oxford University Press 1996.
Perelman Ch., O sprawiedliwości, trans. W. Bieńkowska, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1959.
Perelman Ch., Imperium retoryki. Retoryka i argumentacja, trans. M. Chomicz, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN 2002.
Przełęcki M., Intuicja wartości jako rodzaj poznania, Przegląd Filozoficzny 3 (1996).
Rysiew P., Veritism, Values, Epistemic Norms, Philosphical Topics 45 (1) (2017), Epistemology and Cognition, pp. 181–203.
Schopenhauer A., Erystyka czyli sztuka prowadzenia sporów, trans. B. i Ł. Konorscy, Warszawa, Oficyna Wydawnicza Alma-Press 2005.
Stevenson Ch. L., Definicje perswazyjne, trans. M. Pietrzak, Studia z Historii Filozofii 2 (6) 2015, pp. 21–43.
Szutta A., Intuicje moralne. O poznaniu dobra i zła, Lublin, Wydawnictwo Academicon 2018.
Urmson J.O., The Emotive Theory of Ethics. London, Hutchinson 1968.
Woleński J., Naturalistyczne uzasadnienie etyki niezależnej (spolegliwego opiekuna), Etyka 39 (2006), pp. 7–14.
Woleński J., Naturalizm, antynaturalizm i metaetyka, Folia Philosophica 29 (2011), pp. 241–256.
Woleński J., Racjonalizm niejedno ma imię, Filozofuj 3(9) (2016), p. 20.
Życiński J., Teizm i filozofia analityczna, Kraków, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak 1985.
Słownik języka polskiego PWN, hasło Zabobon. http://sjp.pwn.pl/sjp/zabobon;2541762zabobon [data otwarcia strony 13.6.2019].
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prace publikowane w czasopiśmie ETYKA udostępniane są na podstawie licencji Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0). Oznacza to, że Autorki i Autorzy zachowują autorskie prawa majątkowe do utworów i wyrażają zgodę, aby ich prace były zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do dowolnych celów, także komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze Autora lub wydawcy. Artykuły mogą być pobierane, drukowane, powielane i rozpowszechniane z zastrzeżeniem konieczności poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Autorzy zachowują prawa autorskie do wspomnianych utworów bez innych ograniczeń.
