Presupozycje i modele partycypacyjnej debaty bioetycznej

Autor

DOI:

https://doi.org/10.14394/etyka.1324

Słowa kluczowe:

bioetyka, debata partycypacyjna, dyskurs, dialog, demokracja

Abstrakt

Partycypacyjna debata bioetyczna jest pewną postacią partycypacji obywatelskiej i pewną postacią dyskursu. W artykule przedstawione są niektóre paradygmatyczne przykłady debat partycypacyjnych, w tym także debat bioetycznych. Następnie omówione też są różne ujęcia i sposoby rozumienia debaty, a także dyskusji, dialogu i szczególnie ważnej w tym kontekście formy komunikowania się i formy interakcji, jaką jest dyskurs. Spośród licznych już przykładów bioetycznych debat partycypacyjnych, jakie na przestrzeni ponad trzech dekad przeprowadzone zostały w wielu krajach świata zachodniego, nieco bliżej jest przedstawiony interesujący przykład edukacji przygotowującej – właśnie przez debatę – do uczestniczenia w bioetycznej debacie partycypacyjnej. Projekt przygotowany w formule diskurslernen zasługuje z tego względu na uwagę, że jest projektem przygotowującym do uczestniczenia zarówno w obywatelskich debatach partycypacyjnych, jak i w ogóle do uczestniczenia procedurach demokratycznego kształtowania opinii i wykształcania woli. Mimo pewnych obaw co do tego, czy debaty partycypacyjne nie służą czasem też innym celom aniżeli cele deklarowane, ich organizowanie i upowszechnianie jest czymś niezbędnym zarówno z punktu widzenia samej dyscypliny, jaką jest bioetyka, jak i przede wszystkim z uwagi na tę formę demokracji, do jakiej w swoim rozwoju doszła ona we współczesnych społeczeństwach świata zachodniego.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Abels, G. [w zapowiedziach]. „Der Ethikrat soll kein Ersatzparlament sein. Zum Verhältnis von Nationalem Ethikrat und Deutschem Bundestag.“ W: Welche Autorität haben nationale Ethik-Komitees?, M. Kettner (red.). Münster: LIT.

Andersen, I-E., Jæger, B. 1999. „Danish participatory models. Scenario workshops and consensus conferences: towards more democratic decision-making”, Science and Public Policy, vol. 26, nr 5: 331–340.

Baumgartner, H.-M., „Przemiany pojęcia rozumu”, tłum. A.M. Kaniowski. W: tenże, Rozum skończony, 189–223. Warszawa: Oficyna Naukowa.

Gill, B., Dreyer, M. [w zapowiedziach]. „Statt Nationalem Ethikrat: Mit dem Dissens leben! Dezentrale Diskursverfahren in der Zivilgesellschaft.“ W: Welche Autorität haben nationale Ethik-Komitees?. M. Kettner (red.). Münster: LIT. http://b-gill.userweb.mwn.de/publika/A031.pdf (dostęp: 12.06.2022).

Blumenberg, H. 1950. Die ontologische Distanz. Eine Untersuchung über die Krisis der Phänomenologie Husserls [dysertacja – manuskrypt nieopublikowany] Kiel.

Bogner, A. 2005. „Moralische Expertise. Zur Produktionsweise von Kommissionsethik“. W: Wozu Experten? Ambivalenzen der Beziehung von Wissenschaft und Politik, A. Bogner, H. Torgersen (red.), 172–193. Wiesbaden: VS Verlag für Sozialwissenschaften.

Bogner, A., Menz, W. [w zapowiedziach]. “Braucht die Politik den Expertenkonses? Zur rolle bioethischer Expertise in der reflexiven Moderne.“ W: Welche Autorität haben nationale Ethik-Komitees?. M. Kettner (red.). Münster: LIT.

Böhler, D., Gronke, H. 1994. „Diskurs”. W: Historisches Wörterbuch der Rhetorik, G. Kalivoda, H. Mayer, F.-H. Robling (red.). Bd. 2, szp. 764. Tübingen: Max Niemeyer Verlag.

Böhler, D., Katsakoulis, G. 1994. „Diskussion“, W: Historisches Wörterbuch der Rhetorik, G. Kalivoda, H. Mayer, F.-H. Robling (red.). Bd. 2, szp. 819. Tübingen: Max Niemeyer Verlag.

Buber, M. 1992. Ja i Ty: wybór pism filozoficznych, tłum. J. Doktór. Warszawa: Pax.

Coote, A. 1997. Jo Lenaghan, Citizens‘ Juries: Theory into Practice. London: IPPR.

Fuchs, M. 2005. Nationale Ethikräte. Hintergründe, Funktionen und Arbeitsweisen in Vergleich”. Berlin: Nationaler Ethikrat.

Gill, B., Dreyer, M. 2001. Internationaler Überblick zu Verfahren der Entscheidungsfindung bei ethischen Dissens. Gutachten im Auftrage der Enquete-Kommission ‚Recht und Ethik der modernen Medizin‘ des deutschen Bundestages.

Gmeiner, R. 2005. „Nationale Ethikkommissionen: Aufgaben. Formen, Funktionen”. W: Wozu Experten? Ambivalenzen der Beziehung von Wissenschaft und Politik, A. Bogner, H. Torgersen (red.), 133–148. Wiesbaden: VS Verlag für Sozialwissenschaften.

Hess-Lüttich, E.W.B. 1994. „Dialog“. W: Historisches Wörterbuch der Rhetorik, G. Kalivoda, H. Mayer, F.-H. Robling (red.). Bd. 2, szp. 607. Tübingen: Max Niemeyer Verlag.

Joss, S. 2003. „Zwischen Politikberatung und Öffentlichkeitsdiskurs – Erfahrungen mit Bürgerkonferenzen in Europa“. W: Bürgerkonferenz: Streitfall Gendiagnostik. Ein Modellprojekt der Bürgerbeteiligung am bioethischen Diskurs, S. Schicktanz, J. Naumann (red.), 15–35. Dresden: Auftrag des Deutschen Hygiene-Museums.

Kettner, M. (red.). (w zapowiedziach). Welche Autorität haben nationale Ethik-Komitees?. Münster: LIT.

Kolbe, Ch., Heyer, M. 2009. „Bioethische Diskurse erlernen und erleben. Diskursinitiativen als Teilaufgabe bioethischen Arbeitens“. Jahrbuch für Wissenschaft und Ethik, vol. 14, nr 1: 169–194.

Nanz, P., Fritsche, M. 2012. Handbuch Bürgerbeteiligung. Verfahren und Akteure, Chancen und Grenzen. Bonn: Bundeszentrale für politische Bildung (dostęp: 31.05.2022).

Rosenthal, C. 2011. Lessons from Aquinas. A Resolution of the Problem of Faith and Reason. Macon, Georgia: Mercier University Press.

Scheliermacher, F. 1988. Dialektik. Hamburg: Felix Meiner Verlag.

Schild, H.J. 1994. „Debatte”. W: Historisches Wörterbuch der Rhetorik, G. Kalivoda, H. Mayer, F.-H. Robling (red.). Bd. 2, szp. 413 [413–423]. Tübingen: Max Niemeyer Verlag.

Schuler, K. 2015. „Die Regierung will reden. Die Zeit, 13.

The Jefferson Center for a new Democratic processes. 1993. Citizens Jury on America’s Tough Choices. https://cndp.us/wp-content/uploads/2012/10/Healthcare-Reform.pdf (dostęp: 12.06.2022).

Theunissen, M. 1965. Der Andere. Studien zur Sozialontologie der Gegenwart. Berlin: Walter de Gruyter.

Viehöver, W. 2005. „Der Experte als Platzhalter und Interpret moderner Mythen. Das Beispiel der Stammzelldebatte”, W: Wozu Experten? Ambivalenzen der Beziehung von Wissenschaft und Politik, A. Bogner, H. Torgersen (red.), 149–171. Wiesbaden: VS Verlag für Sozialwissenschaften.

Waldenfels, B. 1971. Das Zwischenreich des Dialogs: Sozialphilosophische Untersuchungen

Pobrania

Opublikowane

2022-09-01

Jak cytować

Kaniowski, Andrzej. 2022. „Presupozycje I Modele Partycypacyjnej Debaty Bioetycznej”. Etyka 60 (1). Warsaw, Poland:9-30. https://doi.org/10.14394/etyka.1324.

Numer

Dział

Artykuły

Inne teksty tego samego autora