Czego się jeszcze można nauczyć od Tadeusza Kotarbińskiego?

Abstrakt

W artykule pragnę zwrócić uwagę na oddziaływanie twórczości T. Kotarbińskiego na dorobek naukowy M. Ossowskiej, w perspektywie polemiki, którą prowadzili między sobą uczeni, a także wskazać na znaczące podo bieństwa między ich stanowiskami, zwłaszcza w sferze wartości. Wskazuję również na dzielące ich różnice m.in. w podejściu do przedmiotu etyki, ujmowaniu charakteru oceny i normy moralnej oraz w wymogach metodologicznych. Zwracam uwagę na wspólną obu filozofom postawę wyrażającą konieczność kształtowania „kręgosłupa moralnego”, niezależnie od okoliczności, polegającą na wierności wyznawanym wartościom. Prezentuję podobieństwa w poglądach etycznych T. Kotarbińskiego i M. Ossowskiej dotyczących etyki walki, w pojmowaniu idei godności i jej wtórności względem innych wartości, w rozumieniu sumienia jako rodzaju wstydu przed pogardą, wreszcie wspólny pogląd na rolę i naturę cnót. Staram się pokazać, że w przypadku obojga myślicieli kompetencje naukowe szły w parze z kompetencjami moralnymi — jasność myślenia z jasnością działania.