O aborcji sine ira et studio

Abstrakt

Spór o dopuszczalność aborcji podtrzymują sprzeczne twierdzenia na temat statusu istoty ludzkiej pojmowanej jako osoba i stanowiącej część wspólnoty ludzkiej, która przestrzega pewnych norm dotyczących ludzi. Centralną normą jest tu zakaz zabijania ludzi. Przedstawiciele stanowiska rygorystycznego twierdzą, że (1) w przypadku niepewności, każdy egzemplarz gatunku ludzkiego należy traktować jako bezwarunkowo upoważniony do nieprzerwanego istnienia biologicznego (in dubio pro vita); (2) organizm ludzki staje się osobą i członkiem wspólnoty moralnej od chwili zapłodnienia oocytu przez plemnik; (3) każdy przypadek rozmyślnego zniszczenia ludzkiego embrionu należy uznać za niewybaczalne zabójstwo. Przedstawiciele stanowiska liberalnego utrzymują, że (1) nie należy wprowadzać ustaw, których nie wspiera konsensus (in dubiis libertas); (2) organizm ludzki staje się członkiem wspólnoty moralnej w chwili narodzin; (3) przypadki zakończenia życia nie–osób należy traktować podobnie do zabijania nie–osób, tj. biorąc pod uwagę hierarchię podmiotów i motywy osoby działającej. Niestety, spór o dopuszczalność aborcji zwykle nie bierze pod uwagę stanowiska milczącej większości, która wydaje się uważać, że (1) organizm ludzki staje się członkiem wspólnoty moralnej wtedy, gdy jego centralny układ nerwowy podejmuje swoje funkcje, tj. ok. dwunastego tygodnia ciąży; (2) organizmowi ludzkiemu, który jeszcze nie ma statusu osoby, należy przypisać specjalny status, który przewyższa status zwierzęcia, lecz nie jest tożsamy ze statusem osoby. Wzięcie tych okoliczności pod uwagę musi skutkować akceptacją dla zakończenia życia płodów ludzkich wtedy, gdy występują poważne po temu przesłanki.