Characterictics of Conducting a Public Bioethical Debate in Poland Based on a Discussion Concerning Reproductive Issues

Authors

DOI:

https://doi.org/10.14394/etyka.1328

Keywords:

abortion, moral status of the fetus, women's rights, reproductive rights, public bioethical debate in Poland

Abstract

The aim of the article is to describe and analyze the present public bioethical debate in Poland with the example of the discussion on reproductive issues. The authors point out the polarization and radicalization of opposing positions and the omission of issues relevant to philosophical discussions on this topic. The public debate is a pragmatic worldview argument aiming to affect the change or to strengthen the already accepted moral beliefs, enabling the adoption and social acceptance of the proposed legislative solution. Strong influence of church, the development of a social movement for the defense of women’s and reproductive rights, the lack of attention of public authorities to the debate and all its participants contribute to the radicalization of the dispute.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Amnesty International. 2014. Stanowisko w sprawie deklaracji wiary, Czerwiec 10, 2014 (dostęp: 25.05.2018).

Banasiuk, J. 2016. Przemówienie dr Joanny Banasiuk w Sejmie. Wrzesień 22, 2016, http://www.ordoiuris.pl/ochrona-zycia/przemowienie-dr-joanny-banasiuk-w-sejmie (dostęp: 18.05.2018).

Beauchamp, T. L., Childress, J. F. 1996. Zasady etyki medycznej. Warszawa: Książka i Wiedza.

Chańska, W. 2009. Nieszczęsny dar życia. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Chyrowicz, B. 2015. Bioetyka. Anatomia sporu. Kraków: Znak.

Czekajewska, J. 2016. „Analiza poglądów zwolenników racjonalistycznego nurtu synejdezjologii na temat klauzuli sumienia”, Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych, 3: 55–71.

Domagalska, K. 2018. „Aborcja farmakologiczna jest w Polsce tematem tabu. »My jesteśmy dla kobiet, które podejmują decyzję. To ich decyzja«”, Gazeta Wyborcza, dodatek Wysokie obcasy, Luty 15, 2018, http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/7,127763,23013188,aborcyjny-dream-team-aborcja-farmakologiczna-to-rewolucja.html (dostęp: 15.05.2018).

Europejski Trybunał Praw Człowieka. 2007. Sprawa Tysiąc przeciwko Polsce (Skarga nr 5410/03) Wyrok, Strasburg, 20 marca 2007, http://programy.hfhr.pl/orzeczenia/tresc-wyroku-ws-tysiac-przeciwko-polsce/ (dostęp: 24.05.2018).

Galewicz, W. (red.). 2010. Początki ludzkiego życia. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.

Galewicz, W. 2013. Status ludzkiego zarodka a etyka badań biomedycznych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Gałkowski, J.W., Gula, J. (red.). 1991. W imieniu dziecka poczętego. Lublin: RW KUL.

Gert, B., Culver, Ch.M., Clouser, K.D. 2010. Bioetyka. Ujęcie systematyczne. Gdańsk: Słowo/Obraz/Terytoria.

Główny Urząd Statystyczny. 2018. Rocznik Demograficzny 2017. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych.

Hołówka, J. 2001. Etyka w działaniu. Warszawa: Prószyński i S-ka.

Komitet Bioetyki przy Prezydium PAN. 2013. Stanowisko nr 4/2013 z dnia 12 listopada 2013 roku w sprawie tzw. klauzuli sumienia (dostęp: 30.05.2018).

Konferencja Episkopatu Polski. 2014. Stanowisko Zespołu Ekspertów KEP ds. Bioetycznych w sprawie klauzuli sumienia, Warszawa 14.02.2014, http://episkopat.pl/stanowisko-zespolu-ekspertow-kep-ds-bioetycznych-w-sprawie-klauzuli-sumienia/ (dostęp 10.05.2018).

Konferencja Episkopatu Polski. 2016. Komunikat Prezydium KEP w sprawie pełnej ochrony życia człowieka. Warszawa 30.03.2016, http://episkopat.pl/komunikat-prezydium-kep-w-sprawie-pelnej-ochrony-zycia-czlowieka/ (dostęp: 10.05.2018).

Konferencja Episkopatu Polski, tag: aborcja, http://episkopat.pl/tag/aborcja/ (dostęp: 10.05.2018).

Krytyka Polityczna. 2018. Przy kawie o sprawie. Jak być ojcem?, https://www.youtube.com/watch?v=3co8EcFhnkA (dostęp: 12.05.2018).

Machinek, M. 2007. Spór o status ludzkiego embrionu. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Machinek, M. 2004. Życie w dyspozycji człowieka. Wybrane problemy etyczne u początku ludzkiego życia. Olsztyn: Wydawnictwo Hosianum.

Mepham, B. 2008. Bioetyka. Wprowadzenie dla studentów nauk biologicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Ministerstwo Edukacji i Nauki. 2017. Stanowisko ministra nauki dotyczące wolności słowa na polskich uczelniach, Marzec 15, 2017, www.nauka.gov.pl/aktualnosci-ministerstwo/stanowisko-ministra-nauki-dotyczace-wolnosci-slowa-na-polskich-uczelniach.html (dostęp: 18.05.2018).

Naczelna Izba Lekarska. 2014. Klauzula sumienia – odpowiedź Prezesa NRL na pismo Katolickiego Stowarzyszenia Lekarzy Polskich. Lipiec 2, 2014, https://www.nil.org.pl/aktualnosci/klauzula-sumienia-odpowiedz-prezesa-nrl-na-pismo-katolickiego-stowarzyszenia-lekarzy-polskich (dostęp: 15.05.2018).

Niedźwiecka, D. 2013. Wrocław jednym z 20 miast, w którym zorganizowano pikiety za życiem, Marzec 22, 2013, https://www.pch24.pl/wroclaw-jednym-z-20-miast--w-ktorym-zorganizowano-pikiety-za-zyciem,13521,i.html (dostęp:16.05.2018).

Projekt Ustawy o zmianie ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania oraz niektórych innych ustaw w celu zapewnienia gwarancji przestrzegania prawa do sprzeciwu sumienia, Ordo Iuris (dostęp: 30.05.2018).

Ordo Iuris. 2016. Stanowisko komitetu naukowego konferencji „Prawa poczętego pacjenta: aspekty medyczne oraz prawne” wobec żądań odwołania konferencji. Październik 12, 2016, http://www.ordoiuris.pl/wolnosc-sumienia/stanowisko-komitetu-naukowego-konferencji-prawa-poczetego-pacjenta-aspekty (dostęp: 18.05.2018).

Pałys, M., Nowak, W. 2017. Stanowisko rektorów UW i UJ, Marzec 17, 2017, www.uw.edu.pl/stanowisko-rektorow/ (dostęp: 18.05.2018).

Pew Research Center. 2018. The Age Gap in Religion Around the World, Czerwiec 13, 2018, https://www.pewforum.org/2018/06/13/young-adults-around-the-world-are-less-religious-by-several-measures/ (dostęp: 14.09.2019)

Polityka. 2018. Erekcja jest darem bożym! Czyli kobiety rozmawiają o recepcie na viagrę. Wrzesień 25, 2018, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/1735638,1,erekcja-jest-darem-bozym-czyli-kobiety-rozmawiaja-o-recepcie-na-viagre.read. (dostęp: 28.09.2019).

Polska Agencja Prasowa. 2016. Wywiad prezesa PiS dla Polskiej Agencji Prasowej, Październik 12, 2016, http://www.pap.pl/aktualnosci/news,671146,prezes-pis-podatek-handlowy-powinien-byc-musimy-nad-tym-pracowac.html (dostęp: 10.05.2018).

Przyłuska-Fiszer A. 2005. “Die bioethische Diskussion uber Reproduktions-technologien und Embryonenforschung in Polen”. W: Biopolitik grenzenlos. Stimmen aus Polen, H.Hofmann (red.), 55–84. Herbolzheim: Centaurus Verlag.

Przyłuska-Fiszer, A. 1997. Aspekty etyczne sporu o przerywanie ciąży. Warszawa.

Różyńska, J., Chańska, W. (red.). 2013. Bioetyka. Kraków: Wolters Kluwer Polska.

Różyńska, J. 2008. Od zygoty do osoby. Potencjalność, identyczność i przerywanie ciąży. Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria.

Rutkowski, M. 2013. Kiedy powstaje istota ludzka? Aborcja i doświadczenie na zarodkach. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.

„Kto podpisał Deklarację Wiary?”, Silesion.pl, https://silesion.pl/kto-podpisal-deklaracje-wiary-lista-ma-ponad-3-8-tys-nazwisk-28-06-2017#1 (dostęp: 25.05.2018).

„Deklaracja wiary i list otwarty prof. Wandy Półtawskiej”. Stacja7, Marzec 5, 2014, https://stacja7.pl/deklaracja-wiary/deklaracja-wiary-i-list-otwarty-prof-wandy-poltawskiej/ (dostęp: 15.05.2018).

Stelmach, J., Brożek, B., Soniewicka, M., Załuski, W. 2010. Paradoksy bioetyki prawniczej. Warszawa: Wolters Kluwer.

Szawarski, Z. 1988. „Spór o przerywanie ciąży”. Ginekologia Polska, vol. 59, nr 3.

Szczerbiak, A. 2018. „Wojna na obrazy”. Polityka, Styczeń 23, 2018, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/1735102,1,coraz-okrutniejsze-argumenty-w-dyskusji-o-aborcji.read (dostęp: 16.05.2018).

Szewczyk, K. 2009. Bioetyka. Medycyna na granicach życia. T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Ślipko, T. 1988. Granice życia. Dylematy współczesnej bioetyki. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.

Ślipko, T. 1992. Za czy przeciw życiu: pokłosie dyskusji. Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy.

Tokarczyk, R. 1984. Prawa narodzin, życia i śmierci. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.

Trybunał Konstytucyjny, Komunikat. Prawo do odmowy wykonania świadczenia zdrowotnego niezgodnego z sumieniem. K12/44, http://trybunal.gov.pl/rozprawy/komunikaty-prasowe/komunikaty-po/art/8603-prawo-do-odmowy-wykonania-swiadczenia-zdrowotnego-niezgodnego-z-sumieniem/ (dostęp: 25.05.2018).

Trybunał Konstytucyjny. 2015. Różne opinie konstytucjonalistów o orzeczeniu TK ws. klauzuli sumienia, Październik 8, 2015, http://www.lex.pl/czytaj/-/artykul/rozne-opinie-konstytucjonalistow-o-orzeczeniu-tk-ws-klauzuli-sumienia (dostęp 25.05.2018).

TVN24. 2018. Poseł Ast o „Zatrzymaj aborcję”: wsłuchujemy się w głos Episkopatu, Marzec 22, 2018, www.tvn24.pl/wiadomosci-z-kraju,3/episkopat-ma-decydujacy-glos-ws-projektu-zatrzymaj-aborcje,824106.html (dostęp: 10.05.2018).

TVN24. 2015. Wyrok TS w sprawie klauzuli sumienia. Październik 8, 2015, http://www.tvn24.pl (dostęp: 25.05.2018).

Uniwersytet Warszawski. 2017. Aktualności. Informacja w sprawie spotkania, Marzec 13, 2017, https://www.uw.edu.pl/informacja-w-sprawie-spotkania/ (dostęp: 18.05.2018).

Ustawa o zmianie ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży oraz ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, http://www.ordoiuris.pl/sites/default/files/inline-files/pd1_0.pdf (dostęp: 12.05.2018).

Warren, M.A. 1998. „Przerywanie ciąży”. W: Przewodnik po etyce, P. Singer (red.), 347–360. Warszawa: Książka i Wiedza.

WBG. 2018. „Ordo Iuris chce wprowadzić zakaz aborcji tylnymi drzwiami. Przez wzmocnienie klauzuli sumienia”. Gazeta.pl, Maj 25, 2018, http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114884,23454055,ordo-iuris-chce-wprowadzic-zakaz-aborcji-tylnymi-drzwiami-przez.html (dostęp: 28.05.2018).

Wikipedia, Deklaracja wiary, https://pl.wikipedia.org/wiki/Deklaracja_wiary (dostęp: 25.05.2018).

„Klauzula sumienia. Konstytucyjna »świeckość« państwa należy w Europie do rzadkości”, Wpolityce.pl, Lipiec 17, 2014, https://wpolityce.pl/polityka/205433-klauzula-sumienia-konstytucyjna-swieckosc-panstwa-nalezy-w-europie-do-rzadkosci (dostęp: 25.05.2018).

Wyszyński, S. 1990. W obronie życia nienarodzonych. Warszawa: Instytut Prymasowski Ślubów Narodów.

Zielińska, E. 1990. Przerywanie ciąży – warunki legalności w Polsce i na świecie. Warszawa: Wydawnictwa Prawnicze.

Published

2022-09-01

How to Cite

Przyłuska-Fiszer, Alicja, and Katarzyna Korbacz. 2022. “Characterictics of Conducting a Public Bioethical Debate in Poland Based on a Discussion Concerning Reproductive Issues”. Etyka 60 (1). Warsaw, Poland:111-35. https://doi.org/10.14394/etyka.1328.

Issue

Section

Papers