Próbowanie innych Michela de Montaigne
DOI:
https://doi.org/10.14394/etyka.1267Słowa kluczowe:
Michel de Montaigne, inny, obcy, heretyk, dziki, kobieta, zwierzę, nowoczesnośćAbstrakt
W artykule rozważono historyczny przykład myślenia o tym, co inne. Są nim Próby Michela
de Montaigne, które jako dzieło z wczesnej nowożytności stawia poważne problemy w interpretacji
współczesności jako epoki nowoczesnej, czyli rzekomo bardziej otwartej, mniej dogmatycznej
i mniej wrogiej obcym. Omówione zostają cztery figury inności, wobec których
Montaigne już w XVI w. wykazywał szczególną otwartość: innowiercy, „dzikiego”, kobiety
i zwierzęcia. Jak się okazuje, Próby skłaniają człowieka współczesnego do rewizji jego poczucia
historycznej wyższości wobec ludzi z wcześniejszych epok, a zarazem pozwalają mu
wypracować bardziej sprawiedliwą relację z innymi doby obecnej.
Downloads
Bibliografia
Bratkowski, S. 2012. W drodze do Montaigne, Czytelnik, Warszawa.
Burke, P. 2009. Kultura ludowa we wczesnonowożytnej Europie, trans. R. Pucek,
M. Szczubiałka, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 203.
Busson, H. 1954. „La pratique religieuse de Montaigne”. Bibliothèque d’Humanisme et Renaissance 16, nr 1: 86–95.
Davies, N.Z. 2011. Powrót Martina Guerre’a, trans. P. Szulgit. Poznań: Zysk i S-ka.
Dąmbska, I. 1958. Sceptycyzm francuski XVI i XVII wieku. Toruń: Towarzystwa Naukowe w Toruniu.
Delumeau, J. 1986. Reformy chrześcijaństwa w XVI i XVII wieku, t. 1, trans. J.M. Kłoczowski. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
Delumeau, J. 1987. Cywilizacja Odrodzenia, trans. E. Bąkowska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Demonet, M.-L. 1985. Michel de Montaigne. Les Essais. Paris: PUF.
Eisenstein, E. 2004. Rewolucja Gutenberga, trans. H. Hollender. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Gierczyński, Z. 1985. Montaigne (wstęp). In: M. de Montaigne, Próby, t. 1–3, trans. T. Boy-Żeleński, 5–81. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Giocanti, S. 2010. Montaigne et l’animalité. http://ecole-thema.ens-lyon.fr/IMG/pdf/Article_Giocanti-2.pdf (dostęp: 12.05.2018).
Hen, J. 2009. Ja, Michał z Montaigne. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
Hoffmann, G. 2002. „Anatomy of the Mass: Montaigne’s «Cannibals»”. PMLA 117, nr 2: 207–21
Husserl, E. 2009. Medytacje kartezjańskie. Wprowadzenie do fenomenologii, trans. A. Wajs. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Kruszyńska, S. 2011. Michel de Montaigne: Niewiara wiary pospolitej. W: Kruszyńska, S., Zrozumieć niewiarę. Filozoficzne wyznania niewiary w nowożytnej myśli francuskiej, 107–48. Gdańsk: Wydawnictwo Słowo/Obraz Terytoria.
Maclean, I. 1996. Montaigne philosophe. Paris: PUF.
Montaigne, M. de. 1985a. Essais. W: Montaigne, M. de, OEuvres complètes, oprac. A. Thibaudet, M. Rat, 11–1097. Paris: Gallimard.
Montaigne, M. de. 1985b. Próby, t. 1, trans. T. Boy-Żeleński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Montaigne, M. de. 1985c. Próby, t. 2, trans. T. Boy-Żeleński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Montaigne, M. de. 1985d. Próby, t. 3, trans. T. Boy-Żeleński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Popkin, R. 2003. The History of Scepticism. From Savonarola to Bayle. New York Oxford University Press.
Tatarkiewicz, W. 1983. Historia filozofii, t. 2. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Naukowe.
Veyne, P. 1985. Comment on écrit l’histoire suivi de Foucault révolutionne l’histoire. Paris: Editions du Seuil.
Wójcik, Z. 1991. Historia powszechna. Wiek XVI–XVII. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prace publikowane w czasopiśmie ETYKA udostępniane są na podstawie licencji Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0). Oznacza to, że Autorki i Autorzy zachowują autorskie prawa majątkowe do utworów i wyrażają zgodę, aby ich prace były zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do dowolnych celów, także komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze Autora lub wydawcy. Artykuły mogą być pobierane, drukowane, powielane i rozpowszechniane z zastrzeżeniem konieczności poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Autorzy zachowują prawa autorskie do wspomnianych utworów bez innych ograniczeń.
