Comments on phenomenology, politics and ethics of alienation
DOI:
https://doi.org/10.14394/etyka.1263Keywords:
strangeness, experience of strangeness, construction of strangeness, identity, difference, phenomenology, ethics, politics, Levinas, Sartre, MouffeAbstract
The issue of the article is the concept and experience of otherness as strangeness, or different
meanings one can ascribe to them. The starting point is the comparison of two different phenomenological
descriptions of such an experience in Sartre and Levinas. It turns out that the
experience is ambiguous: the other can be perceived either as a fundamental threat to one’s
subjectivity or as an appeal to deepening it. Then the author examines more empirical manners
of experiencing strangeness in historical, social, and cultural contexts, claiming that they are
politically constructed, in a broad sense of politics. Finally, the moral meaning of such experiences
is sought, the conclusion being that also at that level one cannot avoid ambiguity: while it is
morally required to listen to the other, it also morally acceptable and even, sometimes, necessary
to treat that person as an enemy in the name of universal values.
Downloads
References
Deleuze, G. 1997. Różnica i powtórzenie, trans. B. Banasiak, K. Matuszewski. Warszawa: Wydawnictwo KR.
Deleuze, G., F. Guattari. 2017. Anty-Edyp, Kapitalizm i schizofrenia, trans. T. Kaszubski. Wydawnictwo Krytyki Politycznej: Warszawa.
Derrida, J. 1978. „Różnia (différance)”, trans. J. Skoczylas. In Drogi współczesnej filozofii, red. M.J. Siemek, 374–411. Warszawa: Czytelnik.
Derrida, J. 1994. Politiques de l’amitié. Paris: Galilée.
Derrida, J. 1997. Anne Dufourmantelle invite Jacques Derrida à répondre: De l’hospitalité. Paris: Calmann-Lévy.
Foucault, M. 1987. Historia szaleństwa w dobie klasycyzmu, trans. H. Kęszycka. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Foucault, M. 1993. Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, trans. T. Komendant. Warszawa: Aletheia–Spacja.
Hirst, P. 2011. „Decyzjonizm Carla Schmitta”. In Carl Schmitt. Wyzwanie polityczności, red. Ch. Mouffe, trans. T. Leśniak, P. Płucienniczak, 13–26. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Kowalska, M. 1997. „W stronę historii: próba dialektyki krytycznej”. In eadem, W poszukiwaniu straconej syntezy. Jean-Paul Sartre i paradygmaty filozoficznego myślenia. Warszawa: Wydawnictwo Spacja.
Kowalska, M. 2006. „Lévinasa idea sprawiedliwości: od etyki do polityki i z powrotem”. In Emanuel Levinas. Filozofia/Teologia/Polityka, red. A. Lipszyc. Warszawa: Instytut Adama Mickiewicza.
Levinas, E. 1994. O Bogu, który nawiedza myśl, trans. M. Kowalska. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Levinas, E. 1998. Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności, trans. M. Kowalska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Lyotard, J.-F. 2010. Poróżnienie, trans. B. Banasiak. Kraków: Wydawnictwo UJ.
Mouffe, Ch. 2005. Paradoks demokracji, trans. L. Kochanowicz et al. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Wyższej Szkoły Edukacji.
Mouffe, Ch. 2008. Polityczność, trans. J. Erbel. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Mouffe, Ch. 2015. Agonistyka. Polityczne myślenie o świecie, trans. B. Szelera. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Mouffe, Ch., E. Laclau. 2007. Hegemonia i socjalistyczna strategia. Przyczynek do projektu radykalnej polityki demokratycznej, trans. S. Królak. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Wyższej Szkoły.
Ricoeur, P. 2003. O sobie samym jako innym, trans. B. Chełstowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Sartre, J.-P. 1943. L’Etre et le Néant. Essai d’ontologie phénoménologique. Paris: Gallimard.
Tocqueville, A. de. 1996. O demokracji w Ameryce, t. 2, trans. B. Janicka, M. Król. Kraków–Warszawa: Wydawnictwo Znak.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Works published in ETYKA are available under the Creative Commons Attribution 4.0 International Licence (CC BY 4.0), which entails acknowledgement of authorship. Under this licence, Authors keep their copyrights and agree that their works can be used again legally for any purpose, including commercial ones, without the need to obtain previous consent of the Author or publisher. The articles can be downloaded, printed, copied and disseminated; under the condition that the authorship is indicated accordingly, together with the place of original publication. The Authors preserve their copyrights to the above-mentioned works without any limitation whatsoever.